پوکی استخوان: راهنمای جامع پیشگیری و درمان

پوکی استخوان یک بیماری مزمن است که در طول آن بافت اصلی استخوان به تدریج تحلیل می‌رود و استخوان کاملا پوک و کم‌تراکم می‌شود. در نتیجه زمانی که مقدار قابل توجهی از بافت استخوانی از بین برود و تراکم استخوان نیز کاهش پیدا کند، حتی یک ضربه‌ آرام می‌تواند منجر به شکستگی استخوان شود. این بیماری بدون علامت خاصی شروع می‌شود و پس از پیشرفت با علائمی همچون دردهای استخوانی، کاهش قد و خمیدگی پشت در فرد ظاهر می‌شود. علت اصلی بروز پوکی استخوان، کمبود برخی هورمون‌ها خصوصا استروژن در زنان و اندروژن در مردان است. سوء‌تغذیه و عدم تحرک کافی نیز می‌توانند منجر به پوکی استخوان در سنین بالا شوند. پوکی استخوان به طور قطعی قابل درمان نیست اما با مصرف دارو و تغییر سبک زندگی به راحتی می‌توانید آن را کنترل کنید و به زندگی عادی خود ادامه دهید.

پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان یا استئوپروز (osteoporosis) یک اختلال اسکلتی است که طی آن استخوان‌ها به مرور ضعیف و شکننده می‌شوند. افراد مبتلا به پوکی استخوان حتی بر اثر یک ضربه آهسته مانند زمین خوردن، خم شدن و در موارد شدیدتر سرفه کردن دچار شکستگی استخوان می‌شوند. استخوان یک بافت زنده است که به طور مداوم و همزمان خود را تخریب و بازسازی می‌کند. پوکی استخوان زمانی رخ می‌دهد که سرعت تخریب استخوان از بازسازی آن بیشتر باشد. بنابراین با از دست رفتن تدریجی بافت، استخوان‌ها متخلخل و در نهایت نیز پوک می‌شوند. این بیماری می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما معمولا در افراد مسن‌ و زنان شابع‌تر است. این عارضه به عنوان مهم‌ترین علت شکستگی‌های استخوانی بعد از یائسگی در زنان و افراد مسن شناخته می‌شود. در مواردی که پوکی استخوان موجب تضعیف مهره‌های ستون فقرات شود، به تدریج حالت کیفوز یا گوژپشتی در پشت بدن به وجود می‌آید.

پوکی استخوان چگونه اتفاق می‌افتد؟

برای آنکه متوجه شویم پوکی استخوان چگونه اتفاق می‌افتد، باید فیزیولوژی استخوان را به صورت خلاصه بررسی می‌کنیم. استخوان یک بافت زنده و دائما در حال تغییر است که از یک لایه داخلی و یک لایه خارجی تشکیل می‌شود. لایه خارجی نازک‌ و متراکم‌ است و لایه‌ داخلی دارای ساختار خانه-خانه و مشابه کندوی زنبور عسل است. بافت استخوان از فیبرهای پروتئینی مستحکم و با خاصیت الاستیکی به نام کلاژن، فسفات کلسیم و مواد معدنی دیگر تشکیل می‌شود. ترکیب شبکه کلاژن و فسفات کلسیم باعث استحکام و در عین حال انعطاف‌پذیری در برابر ضربات می‌شود.

زمانی که حفره‌های میان شبکه‌ها در لایه داخلی، به علت تحلیل کلسیم بزرگ می‌شوند، استخوان به تدریج خالی شده و پوکی استخوان اتفاق می‌افتد. بنابراین استخوان شما ضعیف شده و با کوچک‌ترین ضربه‌ای دچار شکستگی می‌شود. از دست رفتن تراکم استخوان‌ها به طور خاموش و بی سروصدا اتفاق می‌افتد و اغلب مواقع نیز هیچ علامتی تا زمان شکستگی ندارد.

علائم پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان که به آن «بیماری خاموش» نیز گفته می‌شود، در ابتدا علائم خاصی نداشته و نشانه‌های آن مدت‌ها بعد از شروع بیماری بروز پیدا می‌کنند. علائم ابتلا به پوکی استخوان، متنوع و مختلف است و به طور کلی شامل استخوان درد، کاهش قد، شکستگی‌های متعدد و تغییرات در نحوه راه رفتن می‌شود:

• استخوان درد: یکی از علائم پوکی استخوان، احساس درد در استخوان‌ها است. این درد خفیف تا متوسط است و در قسمت‌های مختلف بدن احساس می‌شود. استخوان درد ممکن است در طول روز تشدید شود و با استراحت کاهش پیدا کند.
• کوتاه شدن قد: کاهش قد نیز یکی دیگر از علائم پوکی استخوان است. به دلیل کاهش تراکم استخوان‌ها، ممکن است قد افراد به تدریج کوتاه شود. این کاهش قد به طور مشخص در دوران بعد از یائسگی در زنان و در سنین بالاتر در مردان مشاهده می‌شود.
• شکننده شدن استخوان‌‌ها: استخوان‌های ضعیف‌شده به راحتی شکسته می‌شوند و افراد مبتلا به پوکی استخوان ممکن است شکستگی‌های مکرر در مناطق مختلف بدن را تجربه کنند. این شکستگی‌ها معمولا در مفاصل، استخوان‌های کمر، ستون فقرات، مچ دست و پا و سایر استخوان‌ها رخ می‌دهند.
• مشکل در حرکت و راه رفتن: تغییرات در نحوه راه رفتن نیز ممکن است نشانه پوکی استخوان باشد. به دلیل کاهش تراکم و عدم توانایی تحمل کامل وزن بدن توسط استخوان‌ها، افراد مبتلا به پوکی استخوان ممکن است مشکلاتی در حرکت و راه رفتن داشته باشند. گاهی مواقع نیز ممکن است برای راه رفتن به وسایل کمکی مانند عصا یا ویلچر نیاز پیدا کنند.

دلایل و عوامل موثر بر پوکی استخوان

استخوان‌ها دائما در حال تغییر هستند و بافت قدیمی آنها به طور پیوسته تخریب شده و بافت جدید جایگزین می‌شود. میزان ساخت و تشکیل بافت استخوان‌ها در دوران جوانی بیشتر از میزان تخریب آنها است. به همین دلیل، میزان توده استخوانی 30 الی 35 سالگی به اوج خود می‌رسد. با افزایش سن بر اثر عواملی مانند یائسگی، سابقه خانوادگی، تغذیه و غیره بافت قدیمی استخوان، پیش از آنکه با بافت جدید جایگزین شود، از بین می‌رود. در نتیجه توده استخوان به تدریج کاهش پیدا می‌کند.

کمبود توده‌ استخوانی، علت اصلی ابتلا به پوکی استخوان در سنین بالاتر است. بنابراین اگر در دوران نوجوانی و جوانی، به مقدار کافی استخوان ساخته نشود و یا استخوان بر اثر عوامل دیگر سریع‌تر تخریب شود، مقدار توده استخوانی، کمتر از مقدار مورد نیاز فرد شده و در آینده دچار پوکی استخوان خواهد شد. اگر این مقدار به اندازه کافی باشد، حتی با از دست رفتن استخوان در سنین بالاتر، یائسگی و سایر عوامل، مقدار استخوان باقی مانده به اندازه کافی خواهد بود و احتمال ابتلا به پوکی استخوان کاهش پیدامی‌کند.

عوامل موثر بر ابتلا به پوکی استخوان به عوامل اصلی و فرعی طبقه‌بندی می‌شوند. درصورت دارا بودن عوامل اصلی، بهتر است برای معاینه و سنجش تراکم استخوان خود به پزشک مراجعه کنید.

عوامل خطر موثر در ابتلا به پوکی استخوان را می‌توان به دو دسته‌ قابل تغییر و غیرقابل تغییر نیز طبقه‌بندی کرد. در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم:

راه‌های تشخیص پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان معمولا پس از یک شکستگی حاد یا انجام تست تراکم استخوان تشخیص داده می‌شود. پزشک ابتدا معاینه اولیه را انجام می‌دهد و سپس جهت حصول اطمینان بیشتر از روش‌های دیگر نیز استفاده می‌کند. این معاینه شامل بررسی سابقه شکستگی استخوان، داروهای مصرفی، نوع تغذیه، سابقه خانوادگی پوکی و شکستگی استخوان، وضعیت قاعدگی و آزمایش خون و ادرار است. روش‌های تشخیص پوکی استخوان عبارتند از:

پوکی استخوان چگونه درمان می‌شود؟

پوکی استخوان یک بیماری مزمن است که درمان قطعی ندارد، اما قابل کنترل است و عوارض آن را می‌توان تا حد زیادی کاهش داد. بنابراین در صورتی که به پوکی استخوان مبتلا هستید، باید تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرید تا روند پیشرفت بیماری شما کنترل شود و قادر به انجام آسان فعالیت‌های روزمره خود باشید. درمان پوکی استخوان شامل ترکیبی از تغییرات در سبک زندگی، مصرف داروها و درمان‌های دیگر است. در ادامه انواع روش‌های درمان پوکی استخوان را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

دارو درمانی

داروهای مختلفی برای درمان پوکی استخوان وجود دارند که اغلب با استفاده از اطلاعاتی نظیر آزمایش تراکم استخوان و بر اساس درصد خطر شکستگی استخوان طی 10 سال آینده تجویز می‌شوند. اگر میزان خطر بالا نباشد، ممکن است نیازی به مصرف دارو نباشد و بتوان با اصلاح سبک زندگی و کاهش عوامل خطر، درمان را انجام داد. داروهای درمان پوکی استخوان را می‌توان به درمان‌های مرتبط با هورمون، بیس فسفونات‌ها، داروهای بیولوژیکی و داروهای استخوان‌ساز طبقه‌بندی کرد.

بیس‌فسفونات‌ها

داروهای بر پایه‌ بیس‌فسفونات‌ها به طور گسترده برای مردان و زنانی که در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند، تجویز می‌شوند. ممکن است لازم باشد این داروها به مدت سه الی پنج سال مصرف شوند. چند نمونه از بیس‌فسفونات‌ها شامل:

• آلندرونات
• اسید ریزدرونیت یا رزیدرونات
• ایباندرونات یا ایباندرونیک اسید
• زولدرونیک اسید

هورمون درمانی و درمان‌های مرتبط با هورمون

داروهای استروژن، تستوسترون و رالوکسیفن در دسته داروهای هورمونی‌ قرار دارند و برای درمان پوکی استخوان استفاده می‌شوند. استروژن درمانی اگر بلافاصله بعد از یائسگی شروع شود، احتمالا به حفظ تراکم استخوان کمک می‌کند. تاثیر رالوکسیفن بر استخوان‌ها مانند استروژن است، اما بعضی از خطرات آن را به دنبال ندارد. در مردان نیز با افزایش سن و کاهش تدریجی تستوسترون، احتمال ابتلا به پوکی استخوان افزایش می‌یابد. بنابراین داروهای جایگزین تستوسترون می‌توانند به بهبود علائم پایین بودن این هورمون کمک کنند.

داروهای بیولوژیک

دنوزوماب یک داروی تزریقی است که معمولا هر 6 ماه یکبار تجویز می‌شود. این دارو نتایج بهتری در بهبود تراکم استخوان نشان داده و حتی در صورت اختلال نیز می‌توان از دنوزوماب استفاده کرد.

 داروهای استخوان ساز

این نوع داروها برای درمان پوکی استخوان حاد و زمانی که سایر درمان‌ها شکست خورده باشند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. روموسوزوماب جزء جدیدترین داروهای استخوان‌ساز محسوب می‌شود و به طور همزمان باعث تشکیل استخوان جدید و کاهش تجزیه استخوان می‌شود. تری‌پاراتاید و آبالوپاراتاید نیز مشابه هورمون‌ پاراتیروئید هستند و مصرف آنها موجب تشکیل استخوان جدید خواهد شد.

استفاده از مکمل‌های غذایی

بهتر است املاح معدنی موردنیاز بدن مانند کلسیم و ویتامین D را با اصلاح تغذیه و سبک زندگی تامین کنید. اما گاهی اوقات برای درمان و یا پیشگیری از پوکی استخوان، بهتر است با توصیه‌ پزشک از مکمل‌های غذایی نیز استفاده نمایید. توصیه می‌شود بزرگسالان روزانه 1000 الی 1200 میلی‌گرم کلسیم از طریق مصرف غذا یا مکمل دریافت کنند. افزایش مصرف کلسیم بیش از این مقدار ممکن است خطر تشکیل سنگ کلیه، تجمع کلسیم در عروق خونی و یبوست را افزایش دهد.

در مورد سطح نرمال ویتامین D، نظرات مختلفی وجود دارد. اما تحقیقات نشان می‌دهند که افراد بسیاری دچار کمبود این ویتامین هستند و به مصرف مکمل نیاز دارند. با انجام آزمایش خون و اندازه‌گیری سطح ویتامین D، پزشک می‌تواند توصیه‌های لازم را به شما ارائه دهد.

مکمل‌های غذایی، بدون نیاز به نسخه و حتی به صورت آنلاین به فروش می‌رسند. اما ممکن است برای همه افراد مناسب نباشند. پیش از مصرف هر نوع مکمل، ابتدا بهتر است با پزشک درباره مزایا و خطرات آن مشورت کنید.

پوکی استخوان چه عوارضی دارد؟

به طور کلی پوکی استخوان باعث کاهش کیفیت زندگی و بعضا محدودیت حرکتی دائمی می‌شود. در واقع عوارضی که موجب ایجاد پوکی استخوان می‌شوند از نشانه‌های آن جدی‌تر هستند و بر زندگی شما تاثیر بیشتری می‌گذارند. در ادامه برخی از عوارض احتمالی پوکی استخوان را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

• شکستگی استخوان‌ها: شکستگی استخوان‌ شایع‌ترین عارضه‌ پوکی استخوان است. استخوان‌های ضعیف شده، قادر به تحمل فشار و ضربه نیستند و این امر منجر به شکستگی‌های مکرر در استخوان‌ها می‌شود. شکستگی‌ها ممکن است در اندام‌های مختلف از جمله پا، ناحیه کمر، مچ دست و ستون فقرات ایجاد شوند. این شکستگی‌ها موجب بستری شدن طولانی مدت فرد و بروز مشکلات ناشی از آن مانند ایجاد لخته خون در پا، زخم بستر و غیره می‌شوند.
• کاهش قد: پوکی استخوان می‌تواند منجر به کاهش قد در افراد مسن شود که به دلیل پوک شدن و فشردگی استخوان‌های ستون فقرات اتفاق می‌افتد. کاهش قد می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در حرکت و تعادل نیز شود.
• درد استخوانی: استخوان‌های ضعیف و پوک ممکن است باعث ایجاد درد در مناطق مختلف بدن شود. این درد ممکن است در مفاصل، ستون فقرات و استخوان‌های دیگر ایجاد شود و توانایی انجام فعالیت روزمره را محدود کند.
• انحراف استخوانی: پوکی استخوان ممکن است باعث انحراف استخوانی شود. به عنوان مثال، پوکی استخوان در استخوان‌های مچ دست می‌تواند باعث انحراف و تغییر شکل و یا در ستون فقرات و یا خمیده شدن پشت شود.
• محدودیت حرکت: استخوان‌های پوک و ضعیف ممکن است باعث ایجاد محدودیت حرکت در اندام‌ها شود. این محدودیت می‌تواند تا جایی ادامه پیدا کند که فرد بدون کمک عصا یا ویلچر قادر به راه رفتن نباشد.
• اثرات روانی: پوکی استخوان می‌تواند اثرات روانی زیادی نیز داشته باشد، زیرا فرد به دلیل محدودیت حرکت، درد و کاهش استقلال ممکن است احساس ناتوانی و افسردگی ‌را تجربه کند.

در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، پوکی استخوان ممکن است باعث کاهش کیفیت زندگی فرد شود. بنابراین، در صورت تجربه هر یک از علائم پوکی استخوان حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید تا فرآیند درمان مناسب برای شما انتخاب شود. پس از شروع درمان نیز می‌توانید با مراجعه به کلینیک، درد و عوارض ناشی از مصرف داروها و دردهای عضلانی خود را کاهش دهید.

چگونه می‌توان از پوکی استخوان جلوگیری کرد؟

پیشگیری از پوکی استخوان تا حد زیادی به اصلاح رژیم غذایی، سبک زندگی و ورزش بستگی دارد. تغییر سبک زندگی، به خصوص در افرادی که مستعد ابتلا به پوکی استخوان هستند، بسیار موثر است. بنابراین هم مردان و هم زنان از سنین جوانی می‌توانند برای پیشگیری از پوکی استخوان، اقدامات زیر را انجام دهند:

تغذیه صحیح

حفظ میزان مورد نیاز کلسیم خون از حذف کلسیم از استخوان‌ها جلوگیری می‌کند و با جایگزینی کلسیم بر توده استخوانی، موجب استحکام استخوان‌ها می‌شود. افراد پایین‌تر از 20 سال، سالمندان و افرادی که در دوران بارداری، شیردهی و یائسگی هستند به کلسیم بیشتری نیاز دارند. میزان کلسیم ورودی به بدن این افراد باید یک و نیم برابر بیشتر از افراد دیگر باشد. دریافت مقادیر کافی ویتامین D نیز بر جلوگیری از پوکی استخوان تاثیر می‌گذارد، زیرا موجب جذب کلسیم می‌شود. مصرف مواد غذایی زیر به درمان و پیشگیری از پوکی استخوان کمک بسیاری می‌کنند:

• لبنیات: فرآورده‌های لبنی بهترین منابع کلسیم هستند. هر یک لیوان شیر حدود 300 میلی‌گرم کلسیم دارد، بنابراین روزانه نوشیدن سه الی چهار لیوان شیر توصیه می‌شود. افرادی که به هر دلیل نمی‌توانند شیر بنوشند، بهتر است از فرآورده‌های لبنی دیگر مانند ماست، پنیر و کشک استفاده کنند.
• سبزیجات: بعضی از سبزیجات مانند کلم، کلم بروکلی، کدو، ریحان، جعفری و پونه نیز منابع غنی کلسیم هستند. توجه داشته باشید که میزان کلسیم در سبزیجات پخته نسبت به سبزیجات خام به نصف می‌رسد.
• آجیل و خشکبار: خشکبار نیز سرشار از کلسیم هستند. کنجد، تخمه آفتابگردان، بادام، سویا و انجیر خشک به ترتیب بیشترین میزان کلسیم را در میان خشکبار دارند.
• غذاهای دریایی: غذاهای دریایی به خصوص ماهی‌های نرم مانند ساردین و کیلکا، ماهی آزاد و ماهی تن علاوه بر اینکه سرشار از کلسیم هستند، کمبود ویتامین D بدن را نیز جبران می کنند.
• جگر و تخم مرغ: جگر و تخم مرغ از منابع دیگر حاوی ویتامین D هستند.
• نور خورشید: یکی از روش‌های طبیعی دریافت ویتامین D، قرار گرفتن در معرض مستقیم تابش نور خورشید است. بنابراین با تابش مستقیم نور خورشید به پوست خود (بدون شیشه یا کرم ضد آفتاب) می‌توانید ویتامین D مورد نیازتان را تامین کنید. البته به این نکته نیز توجه داشته باشید که باید تنها 20 دقیقه در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرید تا نیاز روزانه‌ بدن‌تان تامین شود. در غیر این‌ صورت، خطر ابتلا به برخی بیماری‌های پوستی مانند سرطان پوست افزایش پیدا می‌کند.
• پرهیز از مصرف غذاهای نامناسب: برخی غذاها مانند الکل، نوشابه و مواد غذایی حاوی اسید اگزالیک تاثیر منفی بر جذب کلسیم دارند. بنابراین با مصرف این غذاها، کلسیم موجود در خون کاهش پیدا می‌کند و به دنبال آن نیز روند استخوان‌سازی کند شده و تراکم استخوان‌ها نیز کاهش خواهد یافت. اسید اگزالیک که با اتصال به کلسیم، مانع جذب روده‌ای آن می‌شود، در چای، کاکائو و چغندر وجود دارد. مصرف غذاهای بسیار چرب نیز باعث کاهش جذب روده‌ای کلسیم می‌شود و نمک زیاد، میزان دفع ادراری کلسیم را افزایش می‌دهد. غلات نیز با اینکه کلسیم بالایی دارند، اما سبوس موجود در آنها با اتصال به کلسیم، از جذب روده‌ای آن جلوگیری می‌کند.

ورزش کردن

ورزش کردن تا قبل از سی سالگی، علاوه بر سلامت سیستم قلبی عروقی، تاثیر مستقیمی بر میزان رشد و استحکام استخوان‌ها دارد. ورزش کردن در بیماران مبتلا به پوکی استخوان به برقراری تعادل مثبت کلسیم خون و جایگزینی آن در استخوان کمک می‌کند. ورزش همچنین به دلیل بهبود تعادل، ایجاد هماهنگی و انعطاف‌پذیری بدن، از زمین خوردن فرد و در نتیجه احتمال شکستگی استخوان جلوگیری خواهد کرد. ورزشهای توصیه شده جهت پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان شامل:

• ورزش‌های متحمل وزن: این نوع ورزش شامل ورزش‌هایی است که پاها وزن بدن را تحمل می‌کنند. ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، بالا رفتن از پله‌ها، آهسته دویدن، کوه‌نوردی، رقصیدن و انجام حرکات هوازی به صورت ملایم در دسته این ورزش‌ها قرار می‌گیرند. انجام این مدل ورزش‌ها، سه مرتبه در هفته و هر بار به مدت 30 دقیقه به پیشگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند.
• ورزش‌های قدرتی: این ورزش‌ها نیز شامل ورزش قدرتی با دمبل، استفاده از کش ورزشی و دستگاه‌های بدنسازی است که مقداری وزن اضافی به عضلات وارد می‌کنند. این نوع ورزش‌ها با ساخت و تقویت عضلات، فشار موجود روی استخوان‌ها را در هنگام فعالیت‌های روزمره و جابجایی اجسام به مقدار زیادی کاهش می‌دهند. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید.

ترک سیگار و دخانیات

مصرف یک بسته سیگار در روز موجب از‌ دست‌ دادن 5 الی 10 درصد توده‌ استخوانی می‌شود. مصرف سیگار موجب کاهش رشد استخوان‌های جدید، سطح استروژن را در زنان و  یائسگی زودرس می‌شود. در دوران یائسگی مصرف سیگار ارتباط مستقیمی با افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان دارد.

پرهیز از مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها

همانطور که اشاره کردیم، کورتیکواستروئیدها به عنوان رایج‌ترین داروهای ابتلا به پوکی استخوان شناخته می‌شوند. بنابراین از مصرف بیش از حد این داروها پرهیز کنید و در صورت مصرف بیشتر از دو الی سه ماه، برای چک کردن وضعیت تراکم استخوانی خود و دریافت راهکارهای موثر جهت جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان، به پزشک مراجعه کنید. 

کلام آخر

پوکی استخوان به صورت قطعی قابل درمان نیست و با استفاده از برخی داروها و تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی تنها می‌توان به کنترل بیماری پوکی‌ استخوان کمک کرد. علی‌رغم اینکه پوکی استخوان به صورت کامل درمان نمی‌شود، اما قابل کنترل است. در صورت تشخیص بیماری می‌توانید با مراجعه به دکتر متخصص ارتوپدی درمان خود را آغاز کنید. برای کنترل درد خود نیز به کلینیک درد دکتر عدل‌خو مراجعه کنید تا بیماری پوکی استخوان را بدون تحمل درد بگذرانید.

سوالات متداول

ویتامین D چه نقشی در پوکی استخوان دارد؟

ویتامین D به اندازه کلسیم برای قوی نگه داشتن استخوان‌ها و پیشگیری از ابتلا به بیماری پوکی استخوان مهم است. استخوان‌ها در صورت کمبود ویتامین D به تدریج نرم، شکننده و نازک می‌شوند. بنابراین، کمبود این ویتامین یکی از دلایل ابتلا به پوکی استخوان است. اگر نمی‌توانید میزان کافی ویتامین D را از نور خورشید یا منابع غذایی دریافت کنید، باید مکمل آن را مصرف نمایید.

آیا تمام دردهای اسکلتی نشان‌دهنده‌ پوکی استخوان است؟

خیر، دردهای اسکلتی ممکن است بر اثر عوامل دیگری مانند آسیب به بافت‌های نرم اطراف استخوان، التهاب، عفونت استخوان، آرتروز و سایر بیماری‌های استخوانی و عضلانی مانند آرتریت روماتوئید یا عوامل دیگری مانند کمبود ویتامین D، کلسیم، تنش و فشار طولانی مدت بر استخوان‌ها ایجاد شود. بنابراین، هر دردی نشان‌دهنده‌ پوکی استخوان نیست و بررسی دقیق توسط پزشک الزامی است تا علت دقیق درد مشخص و درمان مناسب ارائه شود.

علائم پوکی استخوان در زنان و مردان متفاوت است؟

خیر، علائم پوکی استخوان در زنان جوان و مردان یکسان است که  شامل کمردرد، کاهش قد در گذر زمان، خمیدگی قامت و شکستن آسان استخوان است.

آیا پوکی استخوان درد دارد؟

پوکی استخوان در چند سال اول بدون علامت است. اما درد مهم‌ترین علامتی است که طی روند پیشرفت بیماری و به دلیل شکستگی استخوان به وجود می‌آید. شکستگی‌ها و گوژپشتی می‌توانند برای فرد بسیار دردناک باشند. این شکستگی‌ها و دردهای پوکی استخوان ممکن است با یک حرکت ساده بروز پیدا کنند و برای ترمیم شدن نیز به ماه‌ها زمان نیاز دارند.

آیا پوکی استخوان باعث معافیت می‌شود؟

بیماری پوکی استخوان در آیین‌نامه پزشکی ارائه شده توسط سازمان وظیفه عمومی درج شده است. بند ۶ این آیین‌نامه مربوط به بیماری‌های تراکم استخوان است. بنابراین در صورتی که میزان کاهش تراکم استخوان شما نسبت به متراکم‌ترین بافت استخوانی بدن به بیش از ۲٫۵ درصد کاهش پیدا کرده باشد، مجاز به اقدام برای استفاده از معافیت سربازی هستید.

آیا زنان باردار نیز دچار پوکی استخوان می‌شوند؟

بله در موارد بسیار نادر، در برخی زنان پوکی استخوان بعد از زایمان و شیردهی مشاهده می‌شود. اکثر اوقات زنانی که در دوران بارداری و شیردهی دچار پوکی استخوان شده‌اند، پس از طی این دوران بهبود می‌یابند. اما این مسئله درباره مادران کم سن و سال کمی متفاوت است. بنابراین تغذیه سالم در این دوران بسیار مهم است و باید املاح معدنی موردنیاز خود را از طریق رژیم غذایی و  مصرف مکمل‌های غذایی به طور کامل تامین کنید.

چگونه استخوان‌های کودکان را تقویت کنیم؟

هر نوع تحرک و تمرین بدنی برای کودکان عالی است، اما بهترین ورزش‌ها برای تقویت استخوان‌های آن‌ها، ورزش‌های استقامتی مانند دویدن، پیاده‌روی، تنیس، رقص، ژیمناستیک، بسکتبال و فوتبال است. تمرینات مقاومتی مانند بلند کردن وزنه نیز می‌تواند استخوان‌ها را تقویت کند.

آمپول پوکی استخوان چیست؟

بعضی از داروهای درمان پوکی استخوان مانند دنوزوماب، حالت تزریقی دارند . ممکن است در صورت کمبود شدید ویتامین D، آمپول این ویتامین نیز توسط پزشک تجویز شود.

آیا پوکی استخوان قابل درمان است؟ مدت زمان درمان پوکی استخوان چقدر است؟

پوکی استخوان به طور کامل درمان نمی‌شود، اما قابل کنترل است. درمان پوکی استخوان شامل درمان و پیشگیری از شکستگی‌ها و تجویز دارو برای تقویت استخوان است. درمان دارویی معمولا برای ۳ الی ۵ سال در نظر گرفته می‌شود.

فرق پوکی استخوان و آرتروز چیست؟

آرتریت و پوکی استخوان هر دو بیماری‌های مزمنی هستند که بر استخوان‌ها تأثیر می‌گذارند. پوکی استخوان به دلیل کاهش توده و تراکم استخوان ایجاد می‌شود و می‌تواند منجر به شکستگی شود.  آرتریت نیز باعث تورم، التهاب و احساس درد در مفاصل می‌شود.

تاثیر پوکی استخوان روی دندان‌ها چگونه است؟

اگر دچار پوکی استخوان هستید، ممکن است در معرض خطر از دست دادن دندان نیز باشید، زیرا ممکن است تراکم استخوان فک کاهش پیدا کرده و به دندان‌ها نیز آسیب برساند. زنان مبتلا به پوکی استخوان نسبت به زنان با تراکم استخوان طبیعی، دندان‌های کمتر و ضعیف‌تری دارند.