برای درمان درد لگن چه باید کرد؟

درمان درد لگن

درد لگن از جمله درد­های بسیار آزاردهنده است. همه‌ انسان‌ها ممکن است در زندگی خود با دردهای لگنی برای مدت کوتاهی دست و پنجه نرم کنند. اگرچه درد لگن ممکن است به‌علت‌های گوناگونی گریبان‌گیر آدم‌ها شود، اما اکثر دردهای لگن ناشی از بیماری‌ها و عوارض آنها هستند. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا علت بروز و درمان درد لگن را بررسی کنیم.

درد لگن چیست؟

زنان بیش‌تر از مردان دچار درد لگن می‌شوند و علت این است که زنان با مشکلات بیشتری در رابطه با دستگاه تناسلی خود مواجه هستند. درد در مردان ممکن است به علت آسیب­دیدگی لگن، عفونت یا ناشی از مشکلات دیگر باشد. اما این درد در زنان معمولاً به علت عفونت دهانه رحم، کیست یا عفونت تخمدان‌ها، بارداری یا موارد دیگر است.

علت درد لگن چیست؟

دلایل زیادی باعث بروز درد لگن می‌شوند. از مشکلات آپاندیسیت گرفته تا سنگ یا شن کلیه، عفونت‌های مجاری ادرای و مثانه، فتق ناف یا روده، کولیت یا اختلال روده تحریک‌پذیر، شکستگی یا آسیب‌دیدگی جدی استخوان لگن و ران، اسپاسم‌های عضلانی و آسیب­دیدگی‌های ورزشی.

درد لگن حتی ممکن است ناشی از اختلالات سایکوسوماتیک باشد که مرتبط با استرس و افسردگی یا آسیب‌های روانی هستند.

علت درد لگن در بانوان علاوه بر موارد فوق که به صورت عمومی ممکن است برای هر فردی به وجود آید شامل مشکلاتی است که به طور مشخص با مشکلات دستگاه تولید مثل زنان مرتبط است؛ برای مثال درد لگن ممکن است ناشی از سرطان دهانه رحم، فیبروز‌های رحمی، اختلالات رحم مانند آندومتریوز، بارداری خارج از رحم، تخمدان پلی کیستیک و کیست‌های مختلف تخمدان یا مشکلات ناشی از سندروم پیش از قاعدگی و حتی درد‌های پریودی باشد.

علائم مربوط به درد لگن چیست؟

درد لگن ممکن است بدون هیچ علامت بالینی ظاهر شود، اما ممکن است علائم هشداردهنده نیز داشته باشد؛ مانند لکه بینی و خون‌ریزی از واژن، ترشح‌های غیرمعمول، اسهال یا یبوست، نفخ شدید شکم، خونریزی مقعدی، درد و خون‌ریزی هنگام رابطه جنسی و حتی با تب و لرز همراه شود.

درد لگن چگونه تشخیص داده می‌شود؟

سابقه پزشکی و مصاحبه بالینی و فیزیکی از راه‌های بسیار رایج در درمان درد لگن است، اما پزشک ممکن است در بسیاری از موارد برای تشخیص بهتر بیماری از آزمایش‌های مختلف استفاده کند.

برخی از آزماش‌هایی که در تشخیص علت درد لگن ممکن است به کار رود شامل آزمایش خون، ادرار و مدفوع، تست‌های بارداری برای زنان، بررسی بیماری‌های مقاربتی در زنان و مردان، استفاده از سی تی اسکن و ‌ام آر ای برای مشاهده شکم و لگن است.

پزشک ممکن است برای بررسی عمیق‌تر و دقیق‌تر روده، معده و رحم از ابزار‌هایی مثل لاپاراسکوپی، آندوسکوپی، هیستروسکوپی و کلونوسکوپی استفاده کند.

درمان درد لگن چگونه است؟

شدت و بزرگی ناحیه‌ایی که دچار درد شده مشخص می‌کند که درمان به چه صورتی باشد. برای درمان دردهای ناشی از عفونت از دارو‌هایی مانند آنتی­بیوتیک‌ها استفاده می‌شود.

روش دوم درمان، تجویز دارو برای بیماری اصلی است که درد لگن یکی از علائم آن‌ است؛ برای مثال تجویز دارو‌های هورمونی برای اختلالات تخمدان و رحم در زنان و دارو‌های ضد درد و بهبود‌دهنده اختلالات عصبی می‌تواند مفید باشد.

فیزیوتراپی نیز ممکن است باعث بهبود درد لگن شود به خصوص اگر ناشی از آسیب به لگن باشد. در نهایت ممکن است پزشک از جراحی برای درمان درد لگن استفاده کند.

نارضایتی‌های ناشی از درد مزمن در ناحیه لگن ممکن است افراد را دچار استرس‌های فراوان کند.

از طرفی برخی از درد‌های لگنی ناشی از درد‌های سایکوسوماتیک هستند؛ به همین جهت کمک گرفتن از روانشناس‌ها و متخصص‌های روان‌شناختی می‌تواند در زمینه‌های مختلف مثلاً تجویز دارو‌ها و کمک به داشتن روابط جنسی بهتر به افراد مبتلا به درد لگن کمک کند.

تکنیک‌های ذهن‌آرامی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق و یوگا باعث بهبود مشکلات ناشی از درد لگن می‌شود.

از طرفی تغذیه ممکن است نقش تعیین‌کننده­ای داشته باشد. داشتن رژیم غذایی متشکل از میوه‌ها، سبزیجات مختلف و غلات (ترجیحا بدون گلوتن برای افرادی که درگیر مشکلات گوارشی هستند) بسیار مهم است.

همچنین این افراد باید از خوردن غذاهای چرب و فست‌فود که باعث افزایش التهاب می‌شوند، خودداری کنند.

راهکارهای درمانی جایگزین مانند طب سوزنی و سوزن خشک که فیزیوتراپ­ها نیز از آن استفاده می­کنند ممکن است به تسکین درد کمک کند.

از ماساژ غافل نشوید

یکی از روش­هایی که می­تواند درد لگن شما را به سرعت بهبود بخشد، ماساژ درمانی است. این روش باعث افزایش خون­رسانی به مناطق آسیب‌دیده به خصوص لگن و عضله­های اطراف آن شده و همین امر باعث احساس بهتر و درمان درد خواهد شد.

تکارتراپی

یکی از روش‌های که به تازگی پزشکان در درمان درد لگن استفاده می‌کنند تکارتراپی است.

در این روش از یک کاوشگر استفاده می‌کنند تا انرژی را از مناطق سالم بدن به مناطق آسیب‌دیده برساند و با انتقال اکسیژن و مواد معدنی مورد نیاز عضله و بافت درد در قسمت آسیب‌دیده بهبود پیدا ‌کند.

با این روش سیستم لنفاوی و سیستم گردش خون به صورت طبیعی تحریک شده و در نتیجه خیلی سریع بیمار احساس بهبودی پیدا می­کند.

فیزیوتراپی

مطالعات نشان داده است که ۶۰ درصد از زنان مبتلا به درد مزمن لگن با کمک فیزیوتراپی بهبود پیدا کرده‌اند.

فیزیوتراپی کمک می‌کند تنش‌های غیرطبیعی عضلات کاهش یابد و عضلات اصلی بدن بیش‌تر تقویت شوند که همین مسئله باعث خواهد شد عضلات در برابر آسیب مقاومت بهتری داشته باشند.

یک فیزیوتراپ مجرب می‌تواند به شما کمک کند وضعیت بدنی خود را اصلاح کرده و عادات نامناسب خود را ترک کنید.

فیزیوتراپ ممکن است ابتدا وضعیت اسکلت و عضلات شما را بررسی کرده و منابع درد و اختلال عملکرد را شناسایی کند.

در بسیاری از موارد  قرار گرفتن پاها، پشت و باسن در یک راستا بر وضعیت لگن تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود که درد ادامه­دار شده و باعث تشدید درد در ناحیه­ لگن شود.

افرادی که به‌مدت طولانی درد مزمن لگن داشته‌اند، ممکن است متوجه تغییراتی در سایر نواحی مختلف بدن از جمله عضلات، پوست شکم و ران و بافت لگن شوند.

در جلسه فیزیوتراپی اثربخش فیزیوتراپ عضلات لگن، شکم، باسن، ران‌ها و پشت شما را بررسی می‌کند. همچنین برنامه‌ای مناسب با وضعیت شما می‌نویسد که به شما برای بهبودی درد لگن کمک خواهد کرد.

تکنیک‌های مختلف فیزیوتراپی براساس علائم هر فرد ممکن است متفاوت باشد، اما برای اختلالات مفاصل و درد لگن شامل آموزش حرکات اصلاحی، درمان دستی، سوزن خشک، ورزش درمانی و درمان‌هایی مانند تحریک الکتریکی است.

همچنین ممکن است فیزیوتراپ ورزش‌های مختلفی برای ادامه روند درمان در خانه برای شما داشته باشد که باعث حفظ و بهبود اسکلت و عضلات خواهد شد.

مطالعات نشان داده است که ۶۰ درصد از زنان مبتلا به درد مزمن لگن با کمک فیزیوتراپی بهبود پیدا کرده‌اند که این رقم بسیار قابل توجه است.

درمان افسردگی

از آنجایی که درد مزمن لگن ممکن است از لحاظ روحی افراد را در موقعیت‌های سخت روان‌شناختی قرار دهد و باعث آسیب­های روانی در آن­ها شود، ممکن است پزشک دارو‌هایی برای بهبود مشکلات روان­شناختی را برای شما تجویز کند.

اگرچه دارو‌های افسردگی و استرس ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، اما به درمان اختلال روانی و درد لگن کمک می‌کنند.

برخی از دارو‌های ضدافسردگی می‌توانند به بهبود درد نوروپاتیک که در اثر آسیب‌های عصبی در افراد ایجاد می‌شود، کمک کنند.

اولین دوره مصرف دارو‌های ضدافسردگی معمولاً حداقل تا ۶ ماه ادامه پیدا می­کند و سپس دوز دارو بیشتر خواهد شد تا احتمال عود مجدد بیماری کاهش یابد.

چندین گروه از دارو‌های ضد افسردگی که از آن‌ها استفاده شده و در درمان نتایج مثبتی داشته‌اند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین هستند که رایج‌ترین گروه دارو‌های ضدافسردگی به شمار ‌می‌روند و عوارض جانبی بسیار کمی دارند.

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین به همراه نورآدرنالین نیز برای درمان اختلالات اضطرابی مختلف به کار می­روند. البته این داروها نباید توسط بیماران قلبی مصرف شوند؛ زیرا ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی برای آن­ها شود.

دسته‌ دیگر دارو‌های ضد افسردگی سروتونرژیک­ها هستند که اغلب برای کسانی که به مهارکننده‌های بازجذب سروتونین پاسخ مناسبی نداشته­اند­، تجویز می‌شوند؛ زیرا عوارض جانبی کمتری برای افراد دارند.

دارو‌های ضدافسردگی سه حلقه‌ای‌ که عوارض جانبی بیشتری دارند کمتر از موارد قبلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. دوره درمانی این دارو‌ها ممکن است یک ماهه باشد، زیرا عوارض جانبی و خطر بسیار بالایی دارند.

از این دارو‌ها می‌توانیم برای درمان انواع درد که ناشی از برهم خوردن تعادل مواد شیمیایی در مغز است استفاده کنیم.

درمان رفتاری شناختی (CBT)  می‌تواند جایگزین مؤثری برای کسانی باشد که تمایلی به مصرف دارو‌های ضدافسردگی و اضطراب ندارند.

بالا بردن کیفیت خواب، ورزش و رژیم غذایی نیز می‌تواند منجر به بهبود خلق و خو در افراد شود.

چگونه می‌توانیم درد لگن را در خانه درمان کنیم؟

روش‌های مؤثری برای درمان درد لگن در خانه وجود دارد؛ برای مثال مصرف دارو‌های ضد درد و دارو‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ناپروکسن ممکن است تورم ناشی از درد لگن را کاهش دهد.

استامینوفن نیز ممکن است باعث بهبود علائم شود. بهترین روش برای درمان درد لگن در منزل ورزش‌های ساده هستند که باعث بهبود جریان خون شده و درد را کاهش می‌دهند.

از پد‌های حرارتی یا کمپرس آب گرم غافل نشوید.

آن‌ها را روی ناحیه دردناک قرار داده یا سعی کنید مدت طولانی در حمام آب گرم بمانید. از سیگار و الکل دوری کنید، زیرا تنباکو باعث ملتهب شدن اعصاب می‌شود.

ویتامین‌ها و مکمل‌ها می‌توانند به بهبود علائم کمک به‌سزایی کنند؛ برای استفاده از مکمل‌ها حتماً با پزشک خود مشورت کرده و از مصرف خود­سرانه آن‌ها دوری کنید.

یوگا، تمرینات ذهن آرامی، تمرکز و مدیتیشن می‌تواند به کاهش استرس و درد کمک کند.

آیا می‌توان از درد لگن جلوگیری کرد؟

هیچ­گاه نمی‌توان از درد لگن یا هر درد دیگری جلوگیری کرد. با این حال، استفاده از توصیه ­هایی که در این مطلب به آن‌ها اشاره کردیم ممکن است خطر آسیب را کمتر کند.

فعالیت‌هایی که در آن‌ها نیاز به‌ایستادن یا پیاده­روی طولانی مدت است را کاهش دهید، اما از ورزش غافل نشوید.

ورزش بسیار خوب است و می‌تواند به حفظ وضعیت مفاصل و عضلات کمک کند، اما قبل از ورزش با مربی یا پزشک فوق تخصص درد مشورت کنید و بدن خود را قبل از شروع تمرینات گرم کنید.

چه زمانی باید برای درمان درد لگن به پزشک مراجعه کرد؟

اگر درد لگن  به‌طور ناگهانی به سراغ شما آمده، فوراً با یک پزشک تماس بگیرید. همچنین اگر درد لگن آن‌قدر شدید است که زندگی  شما را دچار اختلال کرده به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید.

علائم و نشانه‌هایی که دارید را در جایی یادداشت کنید که زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید آن‌ها را فراموش نکنید.

اطلاعات اصلی مانند علائم، دارو‌ها، هر گونه استرس یا تغییر در زندگی و حتی مصرف دارو و مکمل‌های بدون نسخه پزشک را نیز در نظر بگیرید.

سؤالات خود را از قبل آماده کنید. زمان معاینه و صحبت با پزشک محدود است، بنابراین تهیه فهرستی از موارد قابل ذکر به پزشک می‌تواند او را در تشخیص بهتر بیماری شما یاری کند.

چگونه متوجه شوید که درد لگن جدی است؟

اگر درد لگن شما همراه با تب بود یا احساس می­کنید دیگر نمی­توانید راه بروید، باردار هستید و دچار درد ناگهانی لگن شده­اید و در ادرار و مدفوع شما خون وجود دارد، سریع با اورژانس تماس گرفته و به پزشک مراجعه کنید. البته در نظر داشته باشید که همه دردهای لگن جدی نیستند.

نتیجه ­گیری

به‌طور کلی درد لگن ممکن است ناشی از عوارض مختلف باشد. گام اول در درمان درد لگن پیدا کردن علت درد است. اگرچه احتمال درگیری زنان به ویژه کسانی که از مشکلات تخمدان و رحم رنج می­برند بیشتر است، اما ممکن است در همه­ افراد دیده شود.

بهتر است اگر درد لگن جدی دارید به پزشک مراجعه کنید. دکتر حسین حدل خو در کلینیک درد نفس با توجه به علت درد شما می­تواند از دارو درمانی­، فیزیوتراپی، هورمون درمانی و… استفاده کند یا به شما بگوید در خانه بمانید و به دستورالعمل­­هایی که به شما می­دهد توجه کنید تا بهبودی کامل خود را به دست بیاورید.