دیابت کنترل نشده باعث آسیب عصب ها میشود. اگر عصب های ساق یا کف پا دچار آسیب دیدگی به دلیل قند بالا شوند شما سرما، گرما یا درد را حس نمیکنید و پای شما دچار بی حسی می شود. این کاهش حس نوروپاتی حسی، ناشی از دیابت نامیده میشود. عمده ی بیمارانی که دچار پای دیابتی میشوند به دلیل کاهش حس پا متوجه جراحت های پا نمیشوند و در نتیجه، این جراحت ها به مرور زمان تبدیل به زخم های عمیق میشوند.
علائم پای دیابتی
- تغییر رنگ پوست
- تغییر درجه حرارت
- ورم در پا
- درد ساق پاها
- جراحت های پا دیرتر بهبود میابند
- شایع بودن عفونتهای قارچی خصوصاً در انگشت شست پا
- درد به صورت سوزشی و گزگز
- بی حسی
- ریزش موی پاها
- بوی بد پاها
چه عاملی باعث پای دیابتی میشود؟
قند خون بالا به مدت طولانی باعث آسیب عصب ها میشود که در ناحیه ی پاها شیوع بیشتری دارد و باعث کاهش و از بین رفتن حس پاها میشود و به نوروپاتی دستکشی و جورابی معروف است.
آیا زخم پای دیابتی قابل درمان است؟
عفونت پای دیابتی یک شکل مهم و خطرناک و بالینی است. ۵٪ از افرادی که پای دیابتی دارند و متاسفانه مجبور به قطع پا به دلیل عفونت شده اند ظرف ۵ سال فوت میکنند. درمان مناسب معمولا باعث بهبودی میشود ولی غالب بیماران کاندید قطع عضو هستند که به دلیل تشخیص و درمان نامناسب میباشد.
گایدلاین پیشگیری از زخم پای دیابتی
- روزانه پای خود را چک کنید.
- پاها را در آب ولرم بگذارید.
- در هنگام شست و شوی پاها خیلی آرام و با حوصله این کار را انجام دهید.
- پاها را مرطوب نگه دارید. (البته نه بین انگشتان را!)
- ناخن ها را به دقت کوتاه کنید تا زخم ایجاد نشود.
- جوراب نمناک نپوشید.
- پاها را تمیز نگه دارید.
- مهم: میخچه و ترک های پا را دستکاری نکنید.
- پا برهنه راه نروید.
- کفش و جوراب تنگ نپوشید.
دردهای پای دیابتی چگونه است؟
دردهای تیز و برنده مثل فرو کردن چاقو یا مثل راه رفتن روی شن و ماسه میباشد. معمولاً دردها گنگ و مبهم نیست و غالباً با بی حسی همراه است.
آیا ماساژ کمک کننده است؟
بله؛ ماساژ باعث بهبود شرایط میشود.
روغن نارگیل؟
- در افراد دیابتی بسیار عالی برای دست ها و پاها میباشد.
- نه تنها حس خوبی به فرد میدهد بلکه ضد قارچ و ضد باکتری هم میباشد.
- مصرف خوراکی هم توصیه میشود.
- مصرف عسل به میزان کم مفید است: هم تغذیه ای و هم ضد التهابی
سه علامت مهم دیابت:
- پر نوشی
- پر ادراری
- پرخوری
چه موقع باید جهت درمان به پزشک مراجعه کرد؟
- هر نوع تغییر شکل در پا
- هرنوع قرمزی، تیرگی، بوی بد، یا حس گرما در پاها
- ریزش مو در انگشتان، ساق، پاها
- از بین رفتن حس در انگشتان، پاها یا ساق پا
- درد ، سوزش، گزگز، گرفتگی در پاها و ساق پا
- ضخیم شدن و زرد شدن انگشتان پا به خصوص شست پا
درمان زخم پای دیابتی
در صورت کار تیمی چهار گروه درگیر هستند:
- متخصص دیابت
- متخصص عفونی
- پزشک جراح
- پزشک فوق تخصص درد
درمان شامل :
- مراجعه به متخصص دیابت جهت کنترل دقیق قند خون
- مراجعه به متخصص عفونی جهت انجام اقدامات زیر:
- تمیز کردن زخم تخلیه مایع و چرک برداشتن زخم ها و بافت مرده
- استفاده از بانداژ و پماد که مایع اضافی را جذب کند
- استفاده از ویلچر یا عصا که وزن اضافی را از روی پاها بردارد
- مصرف آنتی بیوتیک
- مراجعه به پزشک درد جهت انجام روشهای زیر:
- انجام بلوک عصبی سمپاتیک کمری توسط متخصص درد (سمپاتکتومی کمری)
- این روش جدید که در حال حاضر توسط متخصصین درد انجام میشود بسیار موثر است و در موارد زیادی مانع قطع عضو مبتلا و از طرفی بهبودی سریعتر زخم میشود.
- این روش جزء روشهای نیمه تهاجمی است که در اتاق عمل کلینیک درد توسط فوق تخصص درد انجام پذیر است ؛ نورولیز اعصاب سمپاتیک کمری نامیده میشود.
- با نورولیز کردن این اعصاب جریان خون پا تا حد زیادی بهبود میابد و با افزایش جریان خون در پاهای آسیب دیده بهبودی و درمان زخم ها به مراتب سریعتر صورت میگیرد.
- مراجعه به پزشک جراح در صورت نیاز به بریدن بافت مرده یا قطع عضو که این کار توسط جراح انجام میشود.
دورنمای زخم پای دیابتی چیست؟
به عوامل زیر بستگی دارد:
- چقدر سریع زخم تشخیص داده شده است؟
- آیا عفونت در حال گسترش است؟
- تشخیص و درمان به موقع و موثر
درد سیاتیک به دلیل التهاب، تحریک، فشردگی و گیر افتادن ریشه های عصب ها در ناحیه تحتانی ستون فقرات ایجاد میشود.
